خبرهای 598 ای

بر این اساس در آستانه ۲۹ اسفند ماه سال‌جاری با بهره برداری از فازهای جدید پارس جنوبی همچون فاز ۱۲، ۱۵ و ۱۶ و شمارش معکوس راه‌اندازی فازهایی همچون ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ پارس جنوبی، فرصتی برای ایران به منظور پیشی گرفتن از قطر در توسعه این میدان مشترک گازی فراهم شده است.

بهره برداری از فازهای مشترک پارس جنوبی و توسعه و افزایش تولید نفت از میادین مشترک نفت به ویژه در غرب کارون مهمترین ماموریت فعلی صنعت نفت کشور است و پیش بینی می شود در صورت تکمیل و بهره برداری از طرح توسعه میادین جدید مشترک نفتی کشور همچون فازهای پارس جنوبی، یادآوران، آزادگان جنوبی، آذر، آزادگان شمالی، اسفندیار و آرش، گام‌های جدید برای تحکیم و توسعه صنعت ملی ایران برداشت شود.

علاوه بر این قرار است در سال ۱۳۹۵ با بهره برداری از از پالایشگاه ستاره خلیج فارس، واردات دست کم روزانه ۸ تا ۸.۵ میلیون لیتر بنزین نه تنها متوقف شود که ایران حتی به یکی از کشورهای صادرکننده این فرآورده استراتژیک نفتی تبدیل شود.

صنعت نفت ایران چگونه ملی شد؟

به دنبال تحولات سیاسی ـ اقتصادی جهان پس از جنگ جهانی دوم و تغییر شرایط قراردادهای نفتی در جهان، در ایران نیز زمزمه‌های لزوم تجدید نظر در امتیازات اعطا شده اوج گرفت. تا آن زمان قرارداد ۱۳۱۲ که میراث دار قرارداد نفتی دارسی به حساب می‌آمد، سرنوشت نفت ایران را رقم می‌زد و براساس آن انگلستان بر روند استخراج و تولید از منابع هیدروکربوری ایران حاکم بود، اما با اصل تقسیم منافع (۵۰ ـ ۵۰) که پس از جنگ در اکثر کشورهای خاورمیانه مد نظر قرار گرفت، تداوم چنان شرایطی برای ایرانیان قابل قبول نبود.

آنچه قوانین جدید پس از جنگ را از نظام و قوانین پیشین متمایز می‌ساخت، کنترل کشورها بر منافع نفتی خود نبود، بلکه باتوجه به دو قطبی شدن جهان، بلوک غرب برای حفظ منطقه نفوذ خود ناچار بود امکان تجدید نظر در معاهدات پیشین را فراهم سازد، به این معنی که کشورهای صاحب منابع به ظاهر می‌توانستند   با تسلط بر ذخایر نفتی خود و تقسیم عادلانه منافع با شرکت‌های خارجی و البته غربی، قرارداد امضا کنند.

واگذاری امتیازهای نفتی یکی پس از دیگری

به گزارش مهر، سابقه قراردادهای نفتی ایران به سال ۱۲۵۰ باز می‌گردد. در آن زمان ناصر‌الدین شاه امتیاز بهره‌برداری از معادن نفت را به "بارون جولیوس دو رویتر" به مدت ۷۰ سال واگذار کرد. در ماده یازدهم قرارداد، پترول نیز که در آن زمان به نفت اطلاق می‌شد، در ردیف واگذاری زغال‌سنگ، آهن، مس و سرب قرار گرفته بود.

درسال ۱۲۸۱ مظفرالدین شاه (شاه وقت ایران) امتیاز اکتشاف، استخراج، بهره‌برداری و فروش نفت در سراسر کشور به جز پنج ایالت شمالی آذربایجان، گیلان، مازندران، گرگان و خراسان را به مدت ۶۰ سال به ویلیام ناکس دارسی، انگلیسی واگذار کرد.

بر اساس ماده ۱۰ قرارداد دارسی که حاکم بر روابط شرکت نفت و دولت مرکزی ایران بود، شرکت ایران و انگلیس باید حدود ۱۶ درصد از منافع خالص نفت را به عنوان حق امتیاز به دولت ایران پرداخت می‌کرد، اما انگیلسی‌ها حتی حاضر به پرداخت این مبلغ ناچیز هم نشدند و از ابتدای فعالیت شرکت نفت انگلیس و ایران، همواره کشمکش بر سر محاسبه سود خالص و حق امتیاز وجود داشت. این موضوع بیشتر به شفاف نبودن حساب‌ها و ناتوانی ماموران دولتی ایران از فهم اطلاعات مالی شرکت ناشی می‌شد.

پس از اشغال ایران توسط انگلیس و شوروی سابق و پس از آن آمریکا در جنگ جهانی دوم، رقابت استعمارگران بر سر منافع به‌ویژه نفت تشدید شد، ولی دولت انگلستان به منظور حفظ سلطه‌اش بر نفت جنوب و جلوگیری از استیفای حقوق ملت ایران با مقامات وقت کشورمان وارد مذاکره شد تا قراردادی را به تصویب برساند که در این راستا قرارداد ۱۹۳۳ را مورد تایید و تاکید قرار داد.

در پی الحاق به قرارداد ۱۹۳۳ که به قرارداد "گس- گلشاییان" مشهور شد، مخالفت‌ها و اعتراض‌های شدیدی از سوی برخی از نمایندگان، سران و افراد آگاه اجتماع را در پی داشت. به طوری که آیت الله کاشانی نیز اعلامیه شدید اللحنی علیه شرکت نفت صادر کرد و در آن خواستار لغو امتیاز این شرکت در ایران شد.

مجلس شانزدهم در۲۰ بهمن ۱۳۲۸ آغاز به کار کرد و دولت وقت آن زمان به دلیل عدم رای اعتماد در ۲۷ اسفند ماه همین سال ساقط شد و علی منصور به خواست سفارت انگلیس بر شاه تحمیل و مامور تشکیل کابینه شد.

وقتی ملی کردن صنعت نفت خیانت بزرگ شمرده می‌شد

پس از به وجود آمدن زمزمه‌هایی در مجلس درمورد ملی شدن صنعت نفت، رزم آرا - نخست وزیر وقت ایران - در جلسه خصوصی مجلس شرکت کرد و به شدت علیه ملی شدن نفت، سخن گفت و ملی کردن صنعت نفت را خیانتی بزرگ دانست.

در آن زمان نهضت مردمی به همراه برخی از نمایندگان مجلس و فداییان اسلام برای ملی شدن نفت تلاش کردند. در نهایت رزم آرا توسط فداییان اسلام از بین رفت و از طرف دیگر، نتیجه‌ کمیسیون نفت این ‌شد که قرارداد الحاقی گس گلشاییان باطل شود و نتیجه پیشنهاد جایگزین آن در روز ۲۹ اسفند ماه سال ۱۳۲۹ که به تصویب مجلس رسید، این شد که صنعت نفت در سراسر ایران ملی اعلام شود.

پس از به نخست وزیری رسیدن مصدق در اردیبهشت ۱۳۳۰، اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت در سرلوحه برنامه دولت قرار گرفت. با تصویب این قانون شرکت سابق نفت ایران و انگلیس خلع ید و صنعت نفت ایران ملی اعلام شد.

دولت بریتانیا آبروی خود را در خطر دید. پس از آن که تمام تلاش‌ها و ابتکارات سیاسی و دیپلماتیک ناکام ماند، لندن به این نتیجه رسید که تنها چاره کار خارج شدن مصدق از صحنه است. دولت بریتانیا توانست دوایت دیوید آیزنهاور - رییس جمهور آمریکا - و دولت او را هم قانع کند که اگر دولت مصدق سرنگون نشود، ایران به مرکز کمونیسم تبدیل خواهد شد. کودتایی توسط دفتر مرکزی اطلاعات آمریکا (سی. آی. ای) و همتای بریتانیایی‌اش (MI۶) طرح‌ریزی شد.

اولین طرح کودتا شکست خورد و شاه ایران را ترک کرد، اما روز ۲۸ مرداد دولت مصدق ساقط شد و شاه تاج و تخت خود را باز یافت.

متعاقب کودتای ننگین ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ و انعقاد قرارداد تحمیلی ۱۳۳۳ با کنسرسیومی متشکل از ۱۶ شرکت نفت اروپایی و آمریکایی، صدور نفت توسط آن شرکت‌ها آغاز و عملاً قانون ملی شدن صنعت نفت نادیده گرفته شد. پس از این واقعه باز مردم ایران حضور خواهران نفتی شامل (بریتیش پترولیوم کمپانی لیمیتد، شل پترولیوم ان. وی، گلف اویل کورپوریشن، موبیل اویل کورپوریشن، استاندارد اویل کمپانی اوکالیفرنیا، تکزاکو این کورپوریتد، کمپانی فرانسزد پترول) و تشکیل کنسرسیومی جدید را در تاریخ هفتم آبان ماه ۱۳۳۳ شاهد بودند.

شرکت‌های گروه ایریکن نیز در نهم اردیبهشت ۱۳۴۴ به کنسرسیوم ملحق شدند. شرکت‌های عضو کنسرسیوم نفت ایران دو شرکت به نام‌های "شرکت سهامی اکتشاف و تولید نفت ایران " و "شرکت سهامی تصفیه نفت ایران" تشکیل دادند که در کل " شرکت‌های عامل نفت ایران " نامیده ‌شدند.

کمیسیون مخصوص نفت چه بود؟

به گزارش وب‌سایت وزارت نفت، در مسیر ملی شدن صنعت نفت، کمیسیون مخصوص نفت متشکل از ۱۸ عضو بود که پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت را در اسفند ۱۳۲۹ به مجلس ارائه کرد. کمیسیون مخصوص نفت یا کمیسیون نفت در اول تیر ماه سال ۱۳۲۹ (در دوره شانزدهم مجلس شورای ملی ایران) برای رسیدگی به لایحه نفت (معروف به قرار داد الحاقی گس –گلشائیان) تشکیل شد.

این کمیسیون پیشنهاد ملی شدن صنعت نفت را در اسفند ۱۳۲۹ به مجلس ارائه داد که در آ ن دکتر مصدق، دکتر علوی، ناصر ذوالفقاری، جواد گنجه‌ای، فقیه زاده، اللهیار صالح، حسین مکی، خسرو  قشقایی، سرتیپ‌زاده، جمال امامی، جواد عامری، دکتر نصرت‌الله قاسمی، حائری‌زاده، عبدالرحمت فرامرزی، دکتر محمدعلی هدایتی، دکتر شایگان، میر سید علی بهبهانی و پالیزی عضویت داشتند.

متن پیشنهادی و قانون تصویب شده ملی شدن صنعت نفت

قانون ملی شدن صنعت نفت در واقع پیشنهادی بود که با امضای همه اعضای کمیسیون مخصوص نفت در مجلس شورای ملی، روز ۱۷ اسفند ۱۳۲۹ به مجلس ارائه شد. متن پیشنهادی و تصویب شده این قانون به شرح زیر است :

«به نام سعادت ملت ایران و به منظور کمک به تامین صلح جهانی، به امضاکنندگان ذیل پیشنهاد می نمائیم که صنعت نفت ایران در تمام مناطق کشور بدون استثنا ملی اعلام شودیعنی تمام عملیات اکتشاف، استخراج و بهره برداری در دست دولت قرارگیرد.» مجلس سنا نیز این پیشنهاد را در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹تصویب کرد و نفت ایران به طور رسمی ملی شد.

این واقعه هر اندازه که برای ملت ایران نشانه پیروزی و استقلال بود، برای دولت بریتانیا، علامت از دست دادن منافع گسترده این کشور استعماری بر منافع نفتی خاورمیانه بود و لندن‌نشینان بیم آن داشتند که به عنوان الگویی از سوی سایر کشورهای تحت سلطه انگلستان مورد استقبال قرار گیرد.

از این رو دولت مزبور درصدد برآمد برای استیلای مجدد خود بر منابع نفتی ایران، آشکارا با نهضت ملی شدن نفت مخالفت کند، بنابراین در قالب یادداشت‌هایی، مخالفت مستقیم خود را با اراده مردم ایران اعلام کرد. دولت ایران نیز در مقابل دریافت این یادداشت‌ها، بر اعمال حق حاکمیت خود اصرار ورزید و دولت انگلستان را به عدم مداخله در امور کشور فرا خواند.

با این وجود پس از گذشت ۶۵ سال از تصویب قانون ملی شدن صنعت نفت در ایران، همچنان فشارهای بین‌المللی برای مقابله با استقلال ایران ادامه دارد.

آیت الله حائری شیرازی با بیان اینکه اختلافات سیاسی کشور با التزام به رهبری حل می‌شود، گفت: جایگاه رهبری را جدی بگیرید؛ اگر اقتداری دارید به خاطر همین نعمت است.

همزمان با آغاز رسمی تعطیلات نوروزی، اسباب کشی در سراسر کشور ممنوع شد.

قرار است در آخرین روز از سال، رویداد جهانی «ساعت زمین» در عسلویه همزمان با تهران و دیگر شهرها اجرا شود تا قطب انرژی کشور شنبه شب خاموش شود.

وزیر خارجه در پیامی به ایرانیان خارج از کشور عنوان کرد:برای همه ایرانیانی که در گوشه گوشه جهان موجب افتخار ایران و ایرانی و همچون پلی برای ارتباط فرهنگ ها و پیوند ایران با جهان هستند، بهترین ها را در سال جدید آرزو می کنم.

رسانه‌های بین‌المللی امروز، جمعه از وقوع تیراندازی و انفجار در بروکسل در جریان عملیات دستگیری یکی از عاملات حملات تروریستی پاریس خبر داده‌اند.

رامبد جوان عنوان کرد: با کمال افتخار به عادل بزرگ راى مى دهم چون راى دادن به او راى دادن به شرافت و استوارى و مهربانی است.

گروه جهادی سفیران سلامت دانشگاه علوم پزشکی قم طی نامه‌ای به چهار تن از کارگردانان سینمای ایران که آثار ارزشمندی را در عرصخ جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در سال اخیر داشته اند خواستار اکران این فیلم ها در مناطق محروم شده اند.

بابک حمیدیان بازیگر شناخته شده سینما، تئاتر و تلویزیون که در سال ۹۴ با مینا ساداتی پیمان ازدواج بسته، در برنامه «یک یک» حضور پیدا می کنند.

گروه هکرهای ناشناس اعلام کرد که حسابهای اینترنتی و اطلاعات تلفن همراه دونالد ترامپ را هدف حمله اینترنتی قرار داده‌اند.

طبق اعلام مرکز مدیریت راه‌ها محورهای ورودی و خروجی استان تهران از ترافیک روان و محور کرج - چالوس محدوده سد کرج ترافیک سنگین دارد.

اوضاع اشتغال در سالی که رو به پایان است بر هیچ‌کس پوشیده نیست. جمع زیادی از جوانان کشورمان بیکارند. به خصوص که در بین این خیل کثیر، تحصیل کرده‌ها سهم به سزایی را به خود اختصاص داده‌اند.

به گزارش پایگاه 598، مسعود دانشمند دبیرکل خانه اقتصاد ایران و رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات در گفتگوی تفصیلی با «نسیم آنلاین» اظهار کرد: امسال متاسفانه صادرات غیر نفتی ما بعد از دو دهه رشدِ مداوم، 17 درصد افت کرده که این به هیچ وجه برای اقتصاد کشور مناسب نیست.

وی افزود: البته تحریم‌ها و کاهش قیمت جهانی مواد خام روی این مسئله تاثیر گذاشته، اما دولت هم برنامه ای برای بخش تجارت خارجی ندارد و بازار بالقوه ای که در کشورهای همسایه وجود داشت را نیز از دست داده است. در سال های گذشته حدود 8 میلیارد دلار به کشور عراق صادرات داشتیم ولی غفلت دولت موجب شده که این رقم به زیر 5 میلیارد دلار برسد .

دبیرکل خانه اقتصاد ایران تصریح کرد: نتوانستیم در بازار کشورهای منطقه حضور مناسبی داشته باشیم، زیرا این دولت نه استراتژی صادراتی مناسبی دارد و نه ساختار صادراتی مناسبی را فراهم کرده است. همین مسئله باعث شده که ما در این بازارهای سازمان نیافته حاضر شویم و حتی متاسفانه بازار کشوری مانند افغانستان را هم از دست بدهیم. در حال حاضر در بازار کشورهای آفریقایی هم جایگاه خود را از دست داده‌ ایم.

اشتباه روحانی این بود که همه داشته هایش را روی برجام گذاشت

دانشمند با انتقاد از سیاستهای دولت یازدهم به نسیم آنلاین خاطرنشان کرد: آقای دکتر روحانی تمام داشته هایش را روی برجام گذاشت. در حالی که برجام تنها بخشی از مشکلات اقتصادی را شامل می شد و ما به عنوان فعالان اقتصادی بارها به ایشان عرض کردیم که برجام تنها 30 درصد در مشکلات اقتصادی سهم دارد. 70 درصد مشکلات معیشتی مردم به دلیل مشکلات درونی و ساختاری اقتصاد کشور اتفاق افتاده است. این که بخواهیم به جامعه القا کنیم همه مشکلات اقتصادی ناشی از تحریمهاست کار غلطی است که متاسفانه دولتمردان دست به چنین کاری زدند.

وی افزود: در دوران تحریمها در مواردی از اقتصاد که در ید دولت قرار داشت مشکل داشتیم و در باقی موارد اقتصادی مانند صادرات و واردات با مشکلات زیادی رو به رو نبودیم، چون در اختیار بخش خصوصی بود. ما باید برای صادرات به غیر از بازاریابی نیز بازار شناسی انجام دهیم.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات به نسیم آنلاین توضیح داد: سازمان توسعه تجارت باید موارد فنی و تخصصی مانند بازارشناسی را انجام می داد که این کارها را انجام نداده است. تکلیف اقتصاد ما در خصوص دولتی بودن و خصوصی بودن هم مشخص نیست، بنابراین بخش خصوصی هم برای انجام چنین کارهایی پیشقدم نشده است.

دانشمند خاطرنشان کرد: 145 هیات تجاری به کشور آمد ولی هیچ اتفاقی نیفتاده و ما تنها با آنها پروتکل امضا کردیم. این پروتکل یا یادداشت تفاهمها اگر بخواهد تبدیل به قراردادی شود که سودی را به اقتصاد ایران برساند، بسیار زمان بر است.

وی با انتقاد از ادعای مثبت شدن تراز تجاری کشور در یازده ماه نخست 94 نیز به نسیم آنلاین عنوان کرد: اینکه می گویند تراز تجاری ما مثبت شده درست نیست، زیرا تراز تجاری ما با نفت همیشه مثبت بوده است. اما نکته مهم اینجاست که برخلاف ادعای مسئولان سازمان توسعه تجارت در یازده ماه نخست امسال تراز تجاری بدون نفت ما منفی است و تنها در سه یا چهار ماه اول سال تراز تجاری مثبت شده است.

دبیرکل خانه اقتصاد یران تصریح کرد: مثبت شدن تراز تجاری در شرایط رکود ارزشی ندارد زیرا ما باید در شرایط رونق تراز تجاری مثبتی داشته باشیم. وقتی کارخانجات ما کار نکرده اند، تولیدی انجام نشده و کارگران ما بیکار شده اند مثبت شدن تراز تجاری ما ارزشی ندارد. صادرات ما هم بیشتر شامل کالاهای در انبار مانده بوده است که مواد اولیه قبلا وارد شده است.

دانشمند گفت: دولتمردان اگر می توانند در شرایط رونق اقتصادی تراز تجاری ما را مثبت کنند. کم شدن واردات اتفاق مناسبی نیست. ما باید مواد اولیه وارد کنیم تا بتوانیم کالای با ارزش افزوده بیشتر صادر کنیم.

عضو اتاق بازرگانی اظهار کرد: پیشی گرفتن صادرات ما از وارداتمان به دلیل رشد خام فروشی بوده است و خام فروشی که هنر نیست. تولید ما بسیار ضعیف شده و ما تنها توانسته ایم برخی از کالاهای در انبار مانده خود را صادر کنیم.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات با اشاره به ابهامات در خصوص لغو تحریم سوئیفت و امکان بازگشایی ال سی گفت: هنوز هیچ تحریمی را برنداشتند و بهتر است دولتمردان با مردم در این خصوص شوخی نکنند. برای برقراری سوئیفت پروسه بسیار طولانی باید طی شود اول توافق می شود تا سوئیفت برقرار شود. سپس اداره مرکزی بانکها سوئیفت را برقرار می کنند. بعد بخشهای دیگر بانکها زمینه اتصال به سوئیفت را میسر می کنند. اما فعلا برخی از این مراحل انجام نشده است.

دانشمند با انتقاد از اظهارات مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه درباره سوئیفت نیز به نسیم آنلاین تصریح کرد: جالب اینجاست که دیروز آقای بعیدی نژاد با افتخار از اتصال تنها چهار شعبه خارج از کشورِ ما به سوئیفت سخن به میان می‌آورند. در حالی که اینها شعبات بانکهای ایران در خارج از کشور هستند که برخی از آنها قبل اجرای برجام هم به سوئیفت متتصل بودند. آیا باید به اتصال بانک تجارت تاجیکستان به سوئیفت افتخار کنیم؟

وی افزود: در داخل کشور هنوز نرم افزار مربوطه به دست ما نرسیده البته قصد ندارم بگویم هیچ کاری در زمینه سویئفت انجام نشده ولی تا اتصال به سوئیفت به شرایط قبل از دوران تحریمها بازگردد نیاز به صرف زمان و هزینه است. بانکهای اروپایی از همکاری با ما می ترسند زیر ا ممکن است بانکهای آمریکایی آنها را جریمه کنند. خود بانکهای آمریکایی هم مجوز همکاری با ما را ندارند.

دبیرکل خانه اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: بانکهای کشورهای حاشیه خلیج فارس هم با ما همکاری نمی کنند، زیرا آمریکا به آنها گفته تا اطلاع ثانوی حق همکاری با ایران را ندارید. در نهایت می توان گفت با گذشت دو ماه از اجرای برجام اتفاقی در حوزه بانکی نیفتاده و بر خلاف چیزی که مسئولان می گویند ما نتوانستیم عملکرد خوبی داشته باشیم . هنوز هیچ کارگزاری با بانکهای ایرانی همکاری نمی کند.

دانشمند گفت: در دوران تحریمها هم برخی از اتصالات به سوئیفت و امکان بازگشایی ال سی وجود داشت مثلا بانک سپه ایران به شعبه این بانک در رم ایتالیا متصل شده بود، یا بانک ملی تهران با بانک ملی مسقط ارتباطاتی داشت. در حال حاضر هنوز به دلیل عدم وجود کارگزاری نمی توانیم با بانکهای اروپایی مستقیما همکاری کنیم زیرا هنوز قرارداد کارگزاری بین بانکهای ما و بانکهای اروپایی امضا نشده است.

مدیرکل آزمایشگاه های مرجع کنترل سازمان غذا و دارو، با توجه به افزایش دید و بازدیدها در نوروز، سه اولویت مصرف خوراکی های نوروزانه را تشریح کرد.

سید محمد غرضی با اشاره به عملکرد اقتصادی دولت در سال ۱۳۹۴ گفت:اگر بخواهم نمره‌ای به عملکرد اقتصادی دولت در سال گذشته بدهم، آن نمره قطعا زیر ۱۰خواهد بود.

مدیر راهداری اداره‌کل راه و شهرسازی استان تهران گفت: اکنون در محورهای هراز و فیروزکوه بارش شدید برف و کولاک وجود دارد و دستگاه‌های امدادرسان شهرستان دماوند برای مقابله با حوادث احتمالی در حالت آماده‌‌باش قرار دارند.

راهداری نوروزی ستاد هماهنگی خدمات سفر، شماره‌های تلفن مورد نیاز مسافران و گردشگران را برای تعطیلات نوروز ۹۵ اعلام کرد.

به گزارش پایگاه 598، مسعود دانشمند دبیرکل خانه اقتصاد ایران و رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات در گفتگو با «نسیم آنلاین» اظهار کرد: امسال متاسفانه صادرات غیر نفتی ما بعد از دو دهه رشدِ مداوم، 17 درصد افت کرده که این به هیچ وجه برای اقتصاد کشور مناسب نیست.

وی افزود: البته تحریم‌ها و کاهش قیمت جهانی مواد خام روی این مسئله تاثیر گذاشته، اما دولت هم برنامه ای برای بخش تجارت خارجی ندارد و بازار بالقوه ای که در کشورهای همسایه وجود داشت را نیز از دست داده است. در سال های گذشته حدود 8 میلیارد دلار به کشور عراق صادرات داشتیم ولی غفلت دولت موجب شده که این رقم به زیر 5 میلیارد دلار برسد .

دبیرکل خانه اقتصاد ایران تصریح کرد: نتوانستیم در بازار کشورهای منطقه حضور مناسبی داشته باشیم، زیرا این دولت نه استراتژی صادراتی مناسبی دارد و نه ساختار صادراتی مناسبی را فراهم کرده است. همین مسئله باعث شده که ما در این بازارهای سازمان نیافته حاضر شویم و حتی متاسفانه بازار کشوری مانند افغانستان را هم از دست بدهیم. در حال حاضر در بازار کشورهای آفریقایی هم جایگاه خود را از دست داده‌ ایم.

اشتباه روحانی این بود که همه داشته هایش را روی برجام گذاشت

دانشمند با انتقاد از سیاستهای دولت یازدهم به نسیم آنلاین خاطرنشان کرد: آقای دکتر روحانی تمام داشته هایش را روی برجام گذاشت. در حالی که برجام تنها بخشی از مشکلات اقتصادی را شامل می شد و ما به عنوان فعالان اقتصادی بارها به ایشان عرض کردیم که برجام تنها 30 درصد در مشکلات اقتصادی سهم دارد. 70 درصد مشکلات معیشتی مردم به دلیل مشکلات درونی و ساختاری اقتصاد کشور اتفاق افتاده است. این که بخواهیم به جامعه القا کنیم همه مشکلات اقتصادی ناشی از تحریمهاست کار غلطی است که متاسفانه دولتمردان دست به چنین کاری زدند.

وی افزود: در دوران تحریمها در مواردی از اقتصاد که در ید دولت قرار داشت مشکل داشتیم و در باقی موارد اقتصادی مانند صادرات و واردات با مشکلات زیادی رو به رو نبودیم، چون در اختیار بخش خصوصی بود. ما باید برای صادرات به غیر از بازاریابی نیز بازار شناسی انجام دهیم.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات به نسیم آنلاین توضیح داد: سازمان توسعه تجارت باید موارد فنی و تخصصی مانند بازارشناسی را انجام می داد که این کارها را انجام نداده است. تکلیف اقتصاد ما در خصوص دولتی بودن و خصوصی بودن هم مشخص نیست، بنابراین بخش خصوصی هم برای انجام چنین کارهایی پیشقدم نشده است.

145 هیات تجاری به ایران آمدند ولی قراردادی نبستیم!

دانشمند خاطرنشان کرد: 145 هیات تجاری به کشور آمد ولی هیچ اتفاقی نیفتاده و ما تنها با آنها پروتکل امضا کردیم. این پروتکل یا یادداشت تفاهمها اگر بخواهد تبدیل به قراردادی شود که سودی را به اقتصاد ایران برساند، بسیار زمان بر است.

وی با انتقاد از ادعای مثبت شدن تراز تجاری کشور در یازده ماه نخست 94 نیز به نسیم آنلاین عنوان کرد: اینکه می گویند تراز تجاری ما مثبت شده درست نیست، زیرا تراز تجاری ما با نفت همیشه مثبت بوده است. اما نکته مهم اینجاست که برخلاف ادعای مسئولان سازمان توسعه تجارت در یازده ماه نخست امسال تراز تجاری بدون نفت ما منفی است و تنها در سه یا چهار ماه اول سال تراز تجاری مثبت شده است.

مثبت شدن تراز تجاری در شرایط رکود ارزشی ندارد

دبیرکل خانه اقتصاد یران تصریح کرد: مثبت شدن تراز تجاری در شرایط رکود ارزشی ندارد زیرا ما باید در شرایط رونق تراز تجاری مثبتی داشته باشیم. وقتی کارخانجات ما کار نکرده اند، تولیدی انجام نشده و کارگران ما بیکار شده اند مثبت شدن تراز تجاری ما ارزشی ندارد. صادرات ما هم بیشتر شامل کالاهای در انبار مانده بوده است که مواد اولیه قبلا وارد شده است.

دانشمند گفت: دولتمردان اگر می توانند در شرایط رونق اقتصادی تراز تجاری ما را مثبت کنند. کم شدن واردات اتفاق مناسبی نیست. ما باید مواد اولیه وارد کنیم تا بتوانیم کالای با ارزش افزوده بیشتر صادر کنیم.

رشد کل صادرات ما به گسترش خام فروشی است

عضو اتاق بازرگانی اظهار کرد: پیشی گرفتن صادرات ما از وارداتمان به دلیل رشد خام فروشی بوده است و خام فروشی که هنر نیست. تولید ما بسیار ضعیف شده و ما تنها توانسته ایم برخی از کالاهای در انبار مانده خود را صادر کنیم.

رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و امارات با اشاره به ابهامات در خصوص لغو تحریم سوئیفت و امکان بازگشایی ال سی گفت: هنوز هیچ تحریمی را برنداشتند و بهتر است دولتمردان با مردم در این خصوص شوخی نکنند. برای برقراری سوئیفت پروسه بسیار طولانی باید طی شود اول توافق می شود تا سوئیفت برقرار شود. سپس اداره مرکزی بانکها سوئیفت را برقرار می کنند. بعد بخشهای دیگر بانکها زمینه اتصال به سوئیفت را میسر می کنند. اما فعلا برخی از این مراحل انجام نشده است.

اتصال چهار شعبه خارج از کشور بانکهای ما به سوئیفت افتخار ندارد

دانشمند با انتقاد از اظهارات مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه درباره سوئیفت نیز به نسیم آنلاین تصریح کرد: جالب اینجاست که دیروز آقای بعیدی نژاد با افتخار از اتصال تنها چهار شعبه خارج از کشورِ ما به سوئیفت سخن به میان می‌آورند. در حالی که اینها شعبات بانکهای ایران در خارج از کشور هستند که برخی از آنها قبل اجرای برجام هم به سوئیفت متتصل بودند. آیا باید به اتصال بانک تجارت تاجیکستان به سوئیفت افتخار کنیم؟

وی افزود: در داخل کشور هنوز نرم افزار مربوطه به دست ما نرسیده البته قصد ندارم بگویم هیچ کاری در زمینه سویئفت انجام نشده ولی تا اتصال به سوئیفت به شرایط قبل از دوران تحریمها بازگردد نیاز به صرف زمان و هزینه است. بانکهای اروپایی از همکاری با ما می ترسند زیر ا ممکن است بانکهای آمریکایی آنها را جریمه کنند. خود بانکهای آمریکایی هم مجوز همکاری با ما را ندارند.

حتی بانک‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس هم با ما همکاری نمی‌کنند

دبیرکل خانه اقتصاد ایران خاطرنشان کرد: بانکهای کشورهای حاشیه خلیج فارس هم با ما همکاری نمی کنند، زیرا آمریکا به آنها گفته تا اطلاع ثانوی حق همکاری با ایران را ندارید. در نهایت می توان گفت با گذشت دو ماه از اجرای برجام اتفاقی در حوزه بانکی نیفتاده و بر خلاف چیزی که مسئولان می گویند ما نتوانستیم عملکرد خوبی داشته باشیم . هنوز هیچ کارگزاری با بانکهای ایرانی همکاری نمی کند.

دانشمند گفت: در دوران تحریمها هم برخی از اتصالات به سوئیفت و امکان بازگشایی ال سی وجود داشت مثلا بانک سپه ایران به شعبه این بانک در رم ایتالیا متصل شده بود، یا بانک ملی تهران با بانک ملی مسقط ارتباطاتی داشت. در حال حاضر هنوز به دلیل عدم وجود کارگزاری نمی توانیم با بانکهای اروپایی مستقیما همکاری کنیم زیرا هنوز قرارداد کارگزاری بین بانکهای ما و بانکهای اروپایی امضا نشده است.